گروه مدیریت سلامت، ایمنی و محیطزیست، مرکز تحقیقات ایمنی و بهداشت شغلی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران ، mohammadfam@umsha.ac.ir
چکیده: (1185 مشاهده)
مقدمه: حوادث شغلی یکی از مهمترین ریسک فاکتورهای اقتصادی، انسانی و اجتماعی برای کشورهای درحالتوسعه محسوب میشوند. در کنار طراحی و پیادهسازی اقدامات پیشگیرانه از طریق رویکرد ارزیابی و مدیریت ریسک، تحقیقات جامع و دقیق حوادث رخداده یک ضرورت انکارناپذیر برای کاهش ریسک حوادث میباشد. اولین گام در همین راستا، ریشهیابی علل بروز آنها میباشد. این امر تنها با بهکارگیری تکنیکهای مناسب امکانپذیر خواهد شد.
روش کار: در این مطالعه ابتدا معیارهای مناسب برای طراحی روش تحلیل حادثه، جمعآوری و بر اساس نظرات خبرگان غربالگری گردید. در گام دوم تکنیکهای معمول و پرکاربرد درزمینۀ تجزیهوتحلیل حوادث شغلی از طریق پایگاههای اطلاعاتی معتبـر جمعآوری شد. در گام سوم، تکنیکهای جمعآوریشده بر اساس معیارهای منتخب و با استفاده از روش تاپسیس (TOPSIS) امتیازدهی و با انتخاب تکنیکهای برتر بر اساس آنها اقدام به طراحی تکنیک جدید شد. سپس با تجزیهوتحلیل سه حادثه متفاوت با تکنیک منتخب و چهار تکنیک مورداستفاده و استفاده از روش ANP تکنیک توسعهیافته تست و تصدیق گردید.
یافته ها: بر اساس بررسیهای انجامشده جهت شناسایی معیارهای مناسب برای مقایسه تکنیکهای تجزیهوتحلیل حوادث، 10 معیار شناسایی شد که از میان آنها شش معیار برای استفاده در مراحل مطالعه انتخاب شدند. بر اساس یافتهها، روش FAM با وزن نهایی نرمال 0.2684 در تجزیهوتحلیل حوادث شغلی از ارجحیت اول برخوردار شد. رتبههای دوم و سوم به ترتیب به دو تکنیک TRIPOD-β و SCAT تعلق گرفت.
نتیجه گیری: خروجی این مطالعه معرفی تکنیک FAM بود. این تکنیک با بهرهگیری نقاط قوت تکنیکهای چهارگانه و پوشاندن ضعف آنها، قادر است بهصورت گرافیکی و سیستماتیک، با به حداقل رساندن سلیقه کاری تحلیل گران در سه سطح به شناسایی و تعیین علل حوادث کمک نماید.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
ایمنی محیط کار و مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست دریافت: 1401/12/22 | پذیرش: 1402/1/10 | انتشار: 1402/1/10