توحیدی زاده کوثر، قلعه نوی مهران، زارعی اسماعیل، کولیوند کامران. توسعه ی رویکردی اختصاصی مبتنی بر AcciMap برای تجزیه و تحلیل حوادث دریایی. بهداشت و ایمنی کار. 1402; 13 (2) :404-430
URL: http://jhsw.tums.ac.ir/article-1-6849-fa.html
1- گروه مهندسی بهداشت حرفهای و ایمنی کار، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران
2- گروه مهندسی بهداشت حرفهای و ایمنی کار، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت و پژوهشکده پیشگیری از بیماریهای غیر واگیر، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران ، ghalenoy@gmail.com
3- گروه علوم ایمنی، کالج هوانوردی، دانشگاه هوانوردی AZ، Prescott ، Embry-Riddle، 86301، ایالاتمتحده امریکا | موسسه ایمنی رابرتسون (RSI)، دانشگاه هوانوردی Embry-Riddle، پرسکات، AZ، 86301، ایالات متحده آمریکا
4- دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران
چکیده: (2315 مشاهده)
مقدمه: ایران، به دلیل داشتن ۲۷۰۰ کیلومتر مرز آبی با کشورهای منطقه، بهعنوان بزرگترین ناوگان حملونقل دریایی خاورمیانه شناخته میشود. با اینحال، محیط پیچیده و پرخطر دریایی، این موهبت را به زیان بدل کرده و از طرفی رشد فنّاوری نیز بر پیچیدگی آن افزوده است. این موارد، نیاز به توسعه ی ابزارهای جدید جهت تجزیه و تحلیل حوادث را تضمین میکند تا علاوه بر قدرت کاوش بالا در دادههای حوادث، باعث ایجاد یکپارچگی در حوزهی تجزیه و تحلیل حوادث دریایی شود. مطالعه ی حاضر، با هدف توسعهی یک رویکرد اختصاصی تجزیه و تحلیل حوادث دریایی مبتنی بر AcciMap انجام شده است.
روش کار: این پژوهش، یک مطالعه ی توصیفی از نوع کاربردی بوده که در ۳ فاز اصلی ۱) جمعآوری اطلاعات، ۲) توسعه ی رویکرد و ۳) اعتباربخشی انجام شده است. در مرحله ی اول، با استفاده از مرور مطالعات پیشین، مصاحبه با خبرگان و تجزیه و تحلیل حوادث واقعی، اطلاعات لازم درخصوص عوامل مؤثر در حوادث دریایی استخراج شده و در مرحله ی بعد، رویکرد AcciMap در قسمتهایی توسعه یافت و در مرحله ی سوم، مدل طراحیشده، توسط خبرگان حوزه ی دریایی، اعتباربخشی و تأیید شد.
یافته ها: مدل AcciMap توسعه یافته در سه سطح «عوامل خارجی (بینالمللی و ملی)»، «عوامل درونسازمانی» و « شرایط محیطی/ فردی و فعالیتهای فردی» تنظیم شده است؛ که در آن سطح «عوامل خارجی (بینالمللی و ملی)» در ۳ لایه ی اصلی، ۲ لایه ی فرعی و ۱۳ لایه ی فرعی ثانویه، سطح «عوامل درونسازمانی» به ۲ لایه ی اصلی، ۱۱ لایه ی فرعی و ۳۵ لایه ی فرعی ثانویه و سطح «شرایط محیطی/ فردی و فعالیتهای فردی» به ۱ لایه ی اصلی، ۳ لایه ی فرعی و ۱۱ لایه ی فرعی ثانویه طبقهبندیشده است.
نتیجه گیری: استفاده از رویکرد توسعه یافته، میتواند سطوح دارای نقص و مسئول اجرای اقدام اصلاحی را مشخص نماید. همچنین به دلیل گنجانده شدن عوامل نوظهور مؤثر در حادثه، رویکرد ارائهشده در این مطالعه، قدرت کاوش بالاتری در دادههای حوادث دریایی دارد.