فصلنامه بهداشت و ایمنی کار

مقدمه: در کشورهای در حال توسعه‏‏، بهبود وضعیت ایمنی راه‌ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این مقاله وضعیت ایمنی راه‌های کشور در طی سال‌های 1380-1385 مورد ارزیابی قرار گرفته است.

.

روش کار: در این مطالعه توصیفی، ایمنی راه‌های کشور با استفاده از شاخص‌‌های ایمنی راه در سطح ماکرو بررسی شده است. در ابتدا تمام شاخص‌‌های موجود در زمینه ایمنی راه مورد بررسی قرار گرفت و 46 شاخص شناسایی شد. پس از شناسایی کل شاخص‌ها، ضمن رایزنی با کارشناسان ایمنی راه کشور و با توجه به داده‌های قابل اعتماد موجود در کشور، تعداد 11 شاخص برای بررسی وضعیت ایمنی راه‌های کشور انتخاب شد. پس از تعیین شاخص‌ها، بر اساس دستورالعمل دبیرخانه کمیسیون ایمنی راه، کلیه داده‌های مورد نیاز برای تعیین مقدار هر یک از شاخص‌ها، از سازمان ها و موسسات ذیربط جمع آوری شد. در مراحل پایانی مقدار هر شاخص برآورد گردیده مورد ارزیابی قرار گرفت.

 .

یافته ها: نتایج به‌دست آمده نشان داد که در طول این دوره 6 ساله به ازاء هر یکصد هزار نفر جمعیت 9 کشته برجای مانده است که استفاده از کمربند و کلاه ایمنی به ترتیب %20 و %18 افزایش یافته است. در همین مدت تعداد موتورسیکلت %20، طول راه‌های آسفالته و شهرنشینی حدود %10 افزایش داشته است. میزان درآمد سرانه واقعی کشور از مقدار 5884 دلار آمریکا به 7968 دلار آمریکا، میزان امید به زندگی از 9/68 سال به 9/70 سال، میزان افراد باسواد از %76 به%78 و شاخص توسعه انسانی نیز از مقدار 721/0 به 759/0 افزایش یافته‌اند. نتایج این مطالعه حاکی از آن بود که بین میزان افزایش کشته شدگان در حوادث جاده‌ای به ازاء ده هزار خودرو و درصد افزایش متغیرهای استفاده از کمربند و کلاه ایمنی، راه‌های آسفالته، شهرنشینی و همچنین تغییر میزان درآمد سرانه واقعی کشور، میزان امید به زندگی، میزان باسوادی و شاخص توسعه انسانی همبستگی معنا داری وجود داشته است، به‌طوری‌که ضریب R2 برای آن‌ها به ترتیب برابر با 84/0، 90/0، 994/0، 90/0، 97/0، 82/0، 69/0 و 84/0 بوده است.

.

نتیجه گیری: در طی دوره مورد مطالعه وضعیت ایمنی راه‌های کشور مناسب نبوده است.