مقدمه: ارزیابی آلاینده های هوا با استفاده از روش‌های سبز ریزاستخراج که نیازی به استفاده از حلّال ندارند و نمونه برداری و آنالیز آنالیت را در قالب یک مرحله انجام می دهند، توجه زیادی را به خود اختصاص داده‌اند. در این مطالعه روش ریز استخراج تله ی سوزنی توسعه داده شد و جاذب هیدروکسیل فولرن به منظور نمونه برداری از بنزن در هوا مورد استفاده قرار گرفت.
روش کار: تله‌های سوزنی با طول یکسان از جاذب هیروکسیل فولرن به منظور بررسی متغیرهای موثر بر عملکرد در دو بخش نمونه برداری و واجذب، جهت دستیابی به حداکثر راندمان با استفاده از روش سطح پاسخ مورد بهینه سازی قرار گرفتند. در نهایت کارایی روش مورد مطالعه در محیط واقعی نیز ارزیابی شد و با روش NIOSH 1501 مورد مقایسه قرار گرفت.  
یافته ها: یافته‌های تحقیق نشان داد دما و رطوبت نمونه برداری با میزان پیک پاسخ دریافتی رابطه معکوس داشت به نحوی که نمونه بردار در دما و رطوبت پایین عملکرد بهتری را از خود نشان داد. توانایی جاذب در نگه‌داشت آنالیت، مناسب ارزیابی شد به طوری که مقدار آنالیت از دست رفته، پس از گذشت 5 روز به میزان 5 درصد تعیین گردید. حداکثر واجذب در دمای 275 درجه سانتی گراد و زمان 3 دقیقه رخ داد. حد تشخیص دستگاهی و کمّی به ترتیب µgL-1 011/0 و µgL-1 029/0 هوا، محاسبه شد. انحراف معیار استاندارد نسبی (RSD) به عنوان شاخص بررسی تکرار پذیری روش مورد مطالعه نیز 38/5 درصد به دست آمد. در مطالعه ی مقایسه‌ای، عملکرد تله سوزنی بهتر از روش NIOSH ارزیابی گردید.
نتیجه گیری: روش تله‌سوزنی و جاذب نانوساختار هیدروکسیل فولرن عملکرد مناسبی در نمونه برداری از بنزن در هوا دارد و جهت پایش های شغلی و محیط زیستی توصیه می شود. 

واژه‌های کلیدی: بنزن، تله سوزنی، هیدروکسیل فولرن، نمونه برداری هوا

متن کامل [PDF 1660 kb]   (744 دریافت)